Abe Elektrik-ʋuwo (EV) yi edzi le amewo lɔ̃m, ʋukula geɖe biaa wo ɖokui be aleke ʋukuku ƒe duƒuƒu kpɔa ŋusẽ ɖe dɔwɔwɔ nyuie dzi hã. Le ʋu siwo zãa gas tsã me la, mɔ gã dzi ʋukuku te ŋu wɔa dɔ nyuie wu, gake elektrik-ʋuwo wɔa dɔ le gɔmeɖose vovovowo te. Nyati sia ku ɖe eŋu be EV-wo wɔa dɔ nyuie wu le duƒuƒu sue aɖe me, nusiwo kpɔa ŋusẽ ɖe dɔwɔwɔ nyuie dzi, kple aɖaŋuɖoɖo nyui siwo ana wò elektrik-ʋua nade ŋgɔ wu hã.
Alesi duƒuƒu kpɔa ŋusẽ ɖe EV ƒe dɔwɔwɔ nyuie dzii .
Le ʋu ɖesiaɖe me la, duƒuƒu wɔa akpa vevi aɖe le ŋusẽzazã me, gake ŋusẽkpɔɖeamedzia dzena wu le elektrik-ʋuwo me le woƒe ŋuɖoɖo ɖe batri ƒe ŋusẽ ŋu ta. Ne duƒuƒu le dzidzim ɖe edzi la, ya ƒe ŋusẽ ƒe hehe va dzena nyuie wu. Ne mɔ̃a le du dzi sesĩe wu la, ele be wòawɔ dɔ sesĩe wu be wòaɖu ya ƒe tsitretsitsi dzi, si ana batri la natsi kabakaba.
To vovo na ema la, ne mɔ̃a ƒe duƒuƒu le sue wu la, ŋusẽ boo aɖeke menɔa mɔ̃a ŋu be wòalé ʋuʋu me ɖe asi o elabena ya ƒe ŋusẽ meganɔa te ɖe enu o. Gake menye duƒuƒu dzi koe ŋusẽzazã nɔ te ɖo o; Nu bubuwo, abe alesi mɔ̃a naa ŋusẽe ene hã vaa eme. Elektrik-mɔ̃wo wɔa dɔ nyuie le duƒuƒu vovovowo me, gake wowɔa dɔ nyuie wu le duƒuƒu si sɔ gbɔ, si mewɔa tɔtrɔ o me. Ʋukuku si wotɔa te, togbɔ be womexea adzɔ boo le hehe ɖe megbe o hã la, egazãa ŋusẽ kokoko le esi wònɔa du dzi ɣesiaɣi ta.
Nusita elektrik-ʋuwo wɔa dɔ nyuie wu le duƒuƒu sue aɖe ko me .
Elektrik-ʋuwo (EV) ɖoa dɔwɔwɔ nyuie wu le . Duƒuƒu sue aɖe le mɔ̃ɖaŋu kple dɔwɔwɔ ƒe nu geɖe siwo ku ɖe ŋusẽzazã, ŋusẽ nana, kple ɖoɖo ƒe ɖoɖowɔwɔ ŋu ta. Ne mɔ̃a le du dzi vie la, mehiãa ŋusẽ boo aɖeke hafi ʋua ʋua o, eye woɖea ŋusẽ si wotsɔna hea ʋuae dzi kpɔtɔna ŋutɔ, si wɔnɛ be batri ƒe vɔvɔ nɔa blewu. Mina míaku nu me ayi ŋgɔe le susu siwo tae wowɔa dɔ nyuie wu la me:
1. ya ƒe ŋusẽ si dzi ɖe kpɔtɔ .
Yameʋuʋu ƒe hehe ɖe megbe dzina ɖe edzi ŋutɔ ne wole du dzi. Le mɔ gãwo dzi la, ele be elektrik-ʋuwo nazã ŋusẽ geɖe atsɔ aɖu ya ƒe tsitretsitsi dzi. Le dugã me ʋukuku ƒe nɔnɔmewo me—afisi zi geɖe la, duƒuƒu medea kilometa 50 le gaƒoƒo ɖeka me o (31 mph)—le sue ŋutɔ, si wɔnɛ be ʋua te ŋu wɔa dɔ nyuie wu. Esia nye susu vevi aɖe si ta elektrik-ʋuwo wɔa dɔ nyuie wu le dugã me ʋukuku me wu le mɔ gãwo dzi.
2. Mɔ̃a ƒe dɔwɔwɔ nyuie wu .
Elektrikmɔ̃wo wɔa dɔ nyuie wu ne wole du dzi le duƒuƒu si bɔbɔ alo le ɖoɖo nu, siwo me li ke. Duƒuƒu sesĩe biaa duƒuƒu kabakaba kple ŋusẽ si nɔa anyi ɖaa, si ƒoa mɔ̃a wògbɔa eƒe dɔwɔwɔ nyuie ƒe didime nyuitɔ ŋu. Le duƒuƒu sue aɖe ko me la, ŋusẽ si woɖena le eŋu la nɔa bɔbɔe wu eye wokpɔa edzi nyuie wu, si wɔnɛ be ŋusẽ ƒe gbegblẽ dzi ɖena kpɔtɔna. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, ʋuwo ƒe tɔtrɔ yi teƒe bubuwo, siwo bɔ ɖe dugãwo me, ɖea vi tso elektrikmɔ̃wo ƒe ŋutete be woanɔ dɔ aɖeke mawɔmawɔ me evɔ womazã ŋusẽ o, si to vovo na mɔ̃ siwo me dzo le siwo me dzo le.
3. Regenerative braking abe nu vevi si doa ŋusẽ ame ƒe dɔwɔwɔ nyuie ene .
Elektrik-ʋuwo bi ɖe ʋuwo ƒe tɔtrɔ yi teƒe bubuwo me, akpe ɖe brek si wogbugbɔna ta. Le ʋu siwo wozãna tsã me la, ŋusẽ buna abe dzoxɔxɔ ene ne wole brek dom. To vovo na ema la, EV-wo trɔa ʋua ƒe ʋuʋu ƒe ŋusẽ wòzua elektrikŋusẽ, eye wòdzraae ɖo ɖe batri la me. Brek-mɔ̃ siwo wogbugbɔna wɔa dɔ nyuie wu le duƒuƒu si bɔbɔ wu me, afisi wòhiãna zi geɖe be ʋukulawo naɖe woƒe duƒuƒu dzi akpɔtɔ alo woatɔ enuenu. Togbɔ be brek ƒe brek si wogbugbɔna naa amewo ƒe tɔtrɔgbɔ dzi ɖena kpɔtɔna le duƒuƒu si lolo wu me hã la, ewɔa dɔ nyuie ŋutɔ le dugã me ʋukuku ƒe nɔnɔmewo me, si na ʋua ƒe dɔwɔwɔ nyo ɖe edzi.
4. Ŋusẽzazã Nyuie ƒe Kpekpeɖeŋunuwo .
Le duƒuƒu sue aɖe ko me la, woate ŋu aɖe kpeɖeŋutɔ zazã—abe yaƒoƒomɔ̃ alo dzoxɔxɔ ene—aɖe dzi akpɔtɔ alo akpɔ edzi nyuie. Esia to vovo na mɔ gã dzi ʋukuku, afisi mɔzɔzɔ didiwo kple dzoxɔxɔ si kɔ wu zi geɖe la bia be woazã kpeɖeŋutɔ ƒe mɔnu si ayi edzi, si akpɔ ŋusẽ ɖe afisiwo katã woate ŋu akpɔ nu le dzi. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, EV geɖe ɖea mɔ be woakpɔ ŋusẽ ɖe mɔ̃a zazã dzi le wo ɖokui si, si xea mɔ na ŋusẽzazã si mehiã o.
Nusiwo kpɔa ŋusẽ ɖe dɔwɔwɔ nyuie dzi le duƒuƒu sue aɖe me .
Togbɔ be ʋukuku kabakaba ate ŋu awɔ dɔ nyuie wu hã la, nu geɖe ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe alesi elektrik-ʋu aɖe wɔa dɔ nyuie le nɔnɔme siawo me dzi kokoko. Nu siawo gɔmesese kpena ɖe ʋukulawo ŋu wowɔa nu nyuie wu eye wozãa ŋusẽ geɖe wu.
1. Anyigba kple mɔdodowo ƒe nɔnɔmewo .
Togbɛwo kple togbɛwo dzia mɔ̃a ƒe dɔwɔwɔ ɖe edzi, le duƒuƒu si bɔbɔ ɖe anyi wu gɔ̃ hã me, si bia ŋusẽ geɖe wu be wòalé ʋuʋu ɖe te. Brek si wogbugbɔna kpena ɖe ame ŋu be ŋusẽ sia ƒe ɖe le ɖiɖim, gake anyigba si dzi ke le la zazã xɔa ŋusẽ wu ʋukuku le mɔ gbadzawo dzi. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, anyigba siwo le gbadzaa alo esiwo mesɔ o dzia ʋu ƒe sisi ɖe edzi, eye wòbiaa ŋusẽ geɖe wu be woatsɔ aʋu ʋua nyuie.
2. Batri ƒe dzoxɔxɔ kple yame ƒe nɔnɔme .
Dzoxɔxɔ wɔa akpa vevi aɖe le batri ƒe dɔwɔwɔ me. EV batriwo sea veve ɖe dzoxɔxɔ si nu sẽ kple vuvɔ siaa nu, si ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe woƒe dɔwɔwɔ nyuie dzi. Le dzoxɔxɔ si bɔbɔ me la, batri ƒe lãmenugbagbeviwo megawɔa dɔ nyuie o, ŋutete dzi ɖena kpɔtɔna eye ŋusẽzazã dzina ɖe edzi, le duƒuƒu sue gɔ̃ hã me. Esia tae EV geɖe zãa dzoxɔxɔdzidzenu ƒe ɖoɖowo tsɔ ɖɔa batri ƒe dzoxɔxɔ ɖo, togbɔ be mɔ̃ siawo hã zãa ŋusẽ hã. Le yame ƒe dzoxɔxɔ me la, ate ŋu ahiã be woafa fafa kpee, si ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe edzi nyuie wu.
3. Ʋukuku ƒe nuwɔna kple ʋuwo ƒe zɔzɔ ƒe ɖoɖowo .
Ʋukuku ƒe atsyã kpɔa ŋusẽ ɖe ŋusẽzazã dzi vevie. Nusiwo le bɔbɔe, vivivi kple woƒe tsɔtsɔ ɖe edzi kpena ɖe ame ŋu be mɔ̃a nawɔ dɔ nyuie. To vovo na ema la, gɔmedzedze kpata kple ʋukuku sesẽe bia be ŋusẽ nado si ana batri la nado kabakaba. Dugã me ʋukuku hã bia be woatɔ enuenu, gake brek si wogbugbɔna zãna zazã nyuie ate ŋu aɖe ŋusẽ ƒe bublu dzi akpɔtɔ.
4. Ʋu ƒe agba kple taya ƒe nyaƒoɖeamenu .
Ʋua ƒe kpekpeme wɔa akpa aɖe le alesi wòate ŋu awɔ dɔe nyuie me. Agba kpekpewo tsɔtsɔ alo mɔzɔlawo dzia ŋusẽ si hiã na ʋuʋu ɖe edzi, le duƒuƒu sue aɖe gɔ̃ hã me. Taya ƒe nɔnɔme hã kpɔa ŋusẽ ɖe eƒe dɔwɔwɔ nyuie dzi—ya siwo ƒe tayawo me mekɔ o la hea tsitretsitsi bubu vɛ, si wɔnɛ be wòsesẽna na mɔ̃a be wòaʋuʋu ʋua. Beléle na wo edziedzi, abe taya ƒe ʋuʋu me dzodzro kple kpekpeme si mehiã o dzi ɖeɖe kpɔtɔ ene, kpena ɖe ame ŋu be eƒe dɔwɔwɔ nyona ɖe edzi.
5. Kpekpeɖeŋunaɖoɖowo zazã .
Le duƒuƒu sue aɖe ko me gɔ̃ hã la, kpekpeɖeŋunaɖoɖo aɖewo ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe dɔwɔwɔ nyuie dzi. Le kpɔɖeŋu me, yame ƒe nɔnɔme dzi kpɔkpɔ ƒe ɖoɖowo zãa ŋusẽ geɖe, vevietɔ le yame ƒe nɔnɔme sesẽwo me. EV geɖe ɖea eco-driving modes siwo ɖoa seɖoƒe na ŋusẽ si wotsɔna yia dɔwɔwɔ siwo menye nu veviwo o gbɔ, si tsɔa batri ƒe didime ɖoa nɔƒe gbãtɔ. Alesi woada asɔ le kpekpeɖeŋunaɖoɖowo zazã kple ŋusẽ ƒe hiahiãwo me sɔsrɔ̃ ate ŋu ana dɔwɔwɔ nyuie nanyo ɖe edzi ŋutɔ.
Aɖaŋuɖoɖo nyui siwo ana EV nawɔ dɔ nyuie wu le duƒuƒu si bɔbɔ ɖe anyi wu me .
Ne èdi be yeawɔ wò elektrik-ʋua ƒe mɔ̃a ŋudɔ nyuie wu la, wɔ ɖe aɖaŋuɖoɖo nyui siawo siwo ku ɖe ʋukuku si me duƒuƒu mele o ŋu dzi:
1. Zã brek si gbugbɔna: Na hehe ɖokuiwò be brek kaba eye nàna ʋua ƒe ɖoɖo si nye regenerative la naxɔ ŋusẽ geɖe alesi nàte ŋui.
2. Monitor Accessory Usage: Nusiwo le abe yaƒoƒomɔ̃, zikpui siwo me dzoxɔxɔ le, kple modzakaɖeƒewo ate ŋu ana batri la natsi. Zã nɔnɔme siawo siwo mesɔ gbɔ o, vevietɔ le mɔzɔzɔ didiwo me.
3. Taya ƒe nyaƒoɖeamenu me léle ɖe asi: Taya siwo me mekɔ tututu o dzia ʋuʋudedi ɖe edzi, si wɔnɛ be mɔ̃a wɔa dɔ sesĩe wu. Kpɔ taya ƒe ʋuʋu nyuie ɖa edziedzi eye nàlé eme ɖe asi.
4. Wɔ ɖoɖo ɖe mɔ nyuiwo ŋu: Wɔ mɔfianu siwo ŋu mɔfianu siwo me gblẽa nu le nutome ŋu o la ŋudɔ be nàƒo asa na anyigba siwo dzi woato alo esiwo me ʋuwo sɔa gbɔ ɖo.
5. Ƒo asa na ʋua ƒe agba tsɔtsɔ fũ akpa: Kpekpeme si sɔ gbɔ wu bia ŋusẽ geɖe wu be wòaʋuʋu, le duƒuƒu blewu gɔ̃ hã me, si ɖea ʋua ƒe dɔwɔwɔ bliboa dzi kpɔtɔna.
Ne duƒuƒu sesĩe ate ŋu ahiã .
Togbɔ be zi geɖe la, ʋukuku si me duƒuƒu mele o wɔa dɔ nyuie wu hã la, ɣeyiɣi aɖewo li siwo me womate ŋu aƒo asa na duƒuƒu sesĩe o, abe le mɔ gã dzi zɔzɔ me ene. Le nɔnɔme siawo me la, numame siwo me gblẽa nu le nutome ŋu o zazã ate ŋu akpe ɖe ame ŋu kokoko:
Cruise Control: Zã ƒudzimɔzɔzɔ ƒe mɔ̃a nàtsɔ alé duƒuƒua ɖe te, eye nàƒo asa na duƒuƒu si mehiã o kple brek.
Do ŋgɔ na batri la ƒe nɔnɔme: Ne wò EV na batri do ŋgɔ na nɔnɔmewɔwɔ la, zãe nàtsɔ ado dzo na batri la hafi nàƒo mɔ gã la be wòawɔ dɔ nyuie wu.
Tsɔ mɔzɔzɔ kpuiwo ƒo ƒui: Ne anya wɔ la, ƒo mɔzɔzɔ kpui geɖe nu ƒu wòazu mɔzɔzɔ ɖeka. Dzedze kple tɔtrɔ enuenu ɖea afisi didi dzi kpɔtɔna wu ʋukuku atraɖii.
Nyanuwuwuw
Elektrik-ʋuwo ɖea dɔwɔwɔ nyuie wu fiana le duƒuƒu sue aɖe me, vevietɔ le dugãwo me afisiwo brek si wogbugbɔna kple ŋusẽ si medea ame dzi o la va le dɔ wɔm le. Gake nusiwo nye anyigba ƒe nɔnɔme, dzoxɔxɔ, kple ʋukuku ƒe nɔnɔmewo ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe dɔwɔwɔ bliboa dzi. To eco-driving practices—abe brek si le gbadzaa ene, taya ƒe ʋuʋu nyuie me léle ɖe asi, kple seɖoƒe ɖoɖo na kpeɖeŋutɔ zazã me—la, ʋukulawo ate ŋu ana woƒe ʋua nawɔ dɔ nyuie wu le duƒuƒu ɖesiaɖe me. Elektrikʋuwo ƒe aƒetɔwo ate ŋu awɔ ɖoɖo ɖe woƒe ʋua ƒe batri ƒe agbenɔƒe ŋu nyuie wu eye woƒe susu nanɔ nu ŋu vie, eɖanye be wole dugã me mɔwo dzi tom alo wole ƒudzimɔzɔzɔ dzi le mɔ gã dzi o.
Nyati sia na gɔmesese blibo le ƒomedodo si le elektrik-ʋuwo ƒe duƒuƒu kple dɔwɔwɔ nyuie dome ŋu, si kpena ɖe nuxlẽlawo ŋu wowɔa nyametsotso siwo ŋu wonya nu tsoe le woƒe ʋukuku ƒe nɔnɔmewo ŋu be woakeke woƒe didime ɖe enu eye woawɔ dɔ nyuie wu.
