کامیان باشترە بۆ ژینگە: ئۆتۆمبێلی کارەبایی یان ئۆتۆمبێلی غاز؟

مشتومڕی نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و ئۆتۆمبێلە غازییەکان گەرمتر دەبێت. لەگەڵ بەرزبوونەوەی نیگەرانییەکانی ژینگە و تەکنەلۆژیا نوێیەکان، زۆرێک پرسیار دەکەن: کامیان باشترە؟ 

لەگەڵ زیاتر بەناوبانگبوونی ئۆتۆمبێلی کارەبایی، ئەوان تەحەدای ئۆتۆمبێلی غازی تەقلیدی دەکەن لە ڕووی کارایی و تێچوون و بەردەوامییەوە. 

لەم بابەتەدا جیاوازی سەرەکی، لایەنە باش و خراپەکانی هەریەکەیان دەکۆڵینەوە، و یارمەتیت دەدەین بڕیار بدەیت کام بژاردە بۆ تۆ گونجاوە.

ئۆتۆمبێلی کارەبایی و ئۆتۆمبێلی غاز چییە؟

ئۆتۆمبێلی کارەبایی: پێناسە و جۆرەکان

ئۆتۆمبێلی کارەبایی , ناسراو بە EVS (ئۆتۆمبێلی کارەبایی)، بە کارەبا کاردەکات کە لە پاتریدا هەڵگیراوە. بە پێچەوانەی ئۆتۆمبێلە تەقلیدییەکانەوە، پێویستیان بە بەنزین نییە بۆ ئەوەی بزوێنەرەکە بەهێز بکات.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی پاتری (BEVs): ئەمانە بە تەواوی کارەبایین و تەنها پشت بە پاتری دەبەستن بۆ کارەبا.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی هایبریدی پلاگین (PHEVs): ئەوان هەم پاتری و هەم بزوێنەری بەنزین بەکاردەهێنن، کە نەرمی لێخوڕینی کارەبایی و بژاردەی بەکارهێنانی غاز بۆ گەشتی درێژتر پێشکەش دەکات.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی خانەی سووتەمەنی (FCEV): ئەمانە کارەبا بەرهەم دەهێنن بە بەکارهێنانی خانەی سووتەمەنی هایدرۆجین، تەنها هەڵمی ئاو وەک بەرهەمێکی لاوەکی دەردەدەن.

ئۆتۆمبێلی غاز: پێناسە و جۆرەکان

ئۆتۆمبێلی غاز، یان ئۆتۆمبێلی بەنزین، بزوێنەری سووتانی ناوەوە (ICE) بەکاردەهێنن بۆ سووتاندنی بەنزین یان دیزڵ. ئەمەش سووتەمەنی بزوێنەرەکە دەدات، هێزێک بۆ جوڵاندنی ئۆتۆمبێلەکە دابین دەکات.

• ئۆتۆمبێلی سووتانی ناوخۆیی تەقلیدی: ئەم ئۆتۆمبێلانە تەنها پشت بە بەنزین یان دیزڵ دەبەستن.

• ئۆتۆمبێلی بەنزینیی هایبرید: ئەمانە بزوێنەرێکی بچووکی بەنزین لەگەڵ ماتۆڕێکی کارەبایی تێکەڵ دەکەن بۆ باشترکردنی کارایی سووتەمەنی بەڵام هێشتا پشت بە بەنزین دەبەستن.

جیاوازی سەرەکی نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز

سەرچاوەی وزە

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: هێز لە پاترییەکان وەربگرە کە بە پەیوەستکردن بە سەرچاوەی کارەباوە بارگاوی دەکرێنەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بەنزین یان دیزڵ وەک سەرچاوەی وزەیان بەکاربهێنە.

سیستەمی پاوەرتراین

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بە ماتۆڕی کارەبایی و پاتری کاردەکات. پێویستیان بە گێڕبۆکس یان سیستەمی میکانیکی ئاڵۆز نییە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بە بزوێنەری سووتانی ناوەکی کاردەکات، کە پێویستی بە پێکهاتەکانی وەک سیستەمی گێڕ و ئیگزۆز هەیە.

شێوازی سووتەمەنی

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: لە ڕێگەی دەرچەیەکی کارەبایی یان وێستگەی شەحنکردنەوەی گشتیەوە بارگاوی دەکرێتەوە. شەحنکردنەوە دەتوانێت زیاتری پێبچێت، بەپێی سەرچاوەی هێز.

• ئۆتۆمبێلی غازی: لە بەنزینخانەکان سووتەمەنی دەدا، کە تەنها چەند خولەکێک دەخایەنێت.

ئۆتۆمبێلی کارەبایی چۆن کاردەکات بەرامبەر بە ئۆتۆمبێلی غاز؟

میکانیکی ئۆتۆمبێلی کارەبایی

ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە کارەبای هەڵگیراو لە پاترییەکانیاندا کاردەکات. ئەمەش چۆن کار دەکەن:

• پاتری: کارەبا هەڵدەگرێت، بەهێزکردنی ماتۆڕەکە.

• ماتۆڕ: وزەی کارەبایی دەگۆڕێت بۆ وزەی میکانیکی بۆ جوڵاندنی ئۆتۆمبێلەکە.

• سیستەمی شەحنکردنەوە: بەکاردێت بۆ بارگاویکردنەوەی پاترییەکە، بە شێوەیەکی ئاسایی لە ڕێگەی دەرچەیەکی کارەبایی یان وێستگەیەکی شەحنکردنەوەی گشتی.

• چۆن ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی کارەبا بەرهەم دەهێنێت: پاتریەکە وزە هەڵدەگرێت، و ماتۆڕەکە ئەم وزەیە بەکاردەهێنێت بۆ هاندانی ئۆتۆمبێلەکە. سیستەمی کۆمپیوتەری ئۆتۆمبێلەکە کۆنترۆڵی ڕۆیشتنی کارەبا دەکات بۆ دڵنیابوون لە بەکارهێنانی کارامەی وزە. بە پێچەوانەی بزوێنەری غازەوە، ماتۆڕە کارەباییەکان دەتوانن دەستبەجێ کارەبا بگەیەنن، ئەمەش خێراکردنی خێرا دابین دەکات.

میکانیکی ئۆتۆمبێلی غاز

ئۆتۆمبێلەکانی غاز بزوێنەری سووتانی ناوەکی (ICE) بەکاردەهێنن بۆ کارکردن. ئەم بزوێنەرانە بەنزین دەسوتێنن بۆ بەرهەمهێنانی وزەیەک کە ئۆتۆمبێلەکە دەجوڵێنێت.

• بزوێنەر: سووتەمەنی دەسوتێنێت بۆ بەرهەمهێنانی هێز.

• تانکی سووتەمەنی: بەنزین هەڵدەگرێت بۆ خۆراکدانی بزوێنەر.

• گێڕ: یارمەتی گواستنەوەی هێز دەدات لە بزوێنەرەوە بۆ ویلەکان.

• سیستەمی ئیگزۆز: ئەو گازە دەفلتەر و دەرئەکات کە لەلایەن پرۆسەی سووتانەوە بەرهەم دەهێنرێت.

• چۆن ئۆتۆمبێلێکی غاز هێز بەرهەم دەهێنێت: بزوێنەرەکە سووتەمەنی لەناو سلندەرەکاندا دەسوتێنێت. ئەم سووتانە گەرمی و فشار بەرهەم دەهێنێت، کە ئەو پستۆنانە دەباتە پێشەوە کە کرانکشافتەکە دەسوڕێنێتەوە. ئەم جووڵە میکانیکییە لە ڕێگەی گێڕەوە دەگوازرێتەوە بۆ ویلەکان.

گۆڕینی وزە و کارایی

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی:

• ماتۆڕی کارەبایی زۆر کارامەیە. نزیکەی هەموو کارەبای ناو پاترییەکە دەگۆڕدرێت بۆ جووڵە، کەمترین لەدەستدانی وزەی هەیە.

• ئیستۆپی دووبارە دروستکردنەوە یارمەتی وەرگرتنەوەی بەشێک لەو وزەیە دەدات کە لە کاتی خاوبوونەوەدا بەکارهێنراوە، هەڵگرتنی لە پاترییەکەدا.

• ئۆتۆمبێلی غاز:

• بزوێنەری سووتانی ناوەکی کەمتر کارامەیە، چونکە بڕێکی بەرچاو لە وزە وەک گەرمی لەدەست دەچێت لە کاتی پرۆسەی سووتاندندا.

• هەروەها بزوێنەری بەنزین وزە بەفیڕۆ دەدات لە کاتی بێکاربوون یان کارکردن بە خێرایی کەم، کەمکردنەوەی کارایی سووتەمەنی گشتی.

جیاوازی سەرەکی نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و ئۆتۆمبێلی غاز چییە؟

دیزاین و پێکهاتە

ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز دیزاینی جیاوازیان هەیە کە کاریگەرییان لەسەر کارایی و هەستی گشتییان هەیە.

• دیزاینی جەستە:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: زۆرجار دیزاینێکی ڕێک و پێکتری هەیە بەهۆی نەبوونی بزوێنەرێکی گەورە. دانانی پاتریەکە کاریگەری لەسەر دابەشکردنی شێوە و کێش هەیە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ژوورێکی گەورەتری بزوێنەریان هەیە بۆ جێگیرکردنی بزوێنەری سووتانی ناوەوە (ICE) و پێکهاتەکانی پەیوەندیدار وەک سیستەمی ئیگزۆز و گێڕ.

• دانانی بزوێنەر و شاسی :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: ماتۆڕەکە بچووکترە و بە شێوەیەکی گشتی لەسەر ئەکسیلەکە دانراوە یان لەگەڵ ویلەکاندا یەکدەگرێتەوە، شوێن پاشەکەوت دەکات و کێشی ئۆتۆمبێلەکە کەم دەکاتەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەرەکە لە پێشەوەیە، و شاسی دەبێت پشتگیری لە پێکهاتە میکانیکیەکانی بزوێنەر بکات.

• ئایرۆداینامیک :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بەگشتی زیاتر ئایرۆداینامیک بەهۆی دیزاینە نەرمەکەیانەوە. نەبوونی بلۆکی بزوێنەر و بۆری ئیگزۆز بەرگری هەوا کەم دەکاتەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: پارچەی زیاتریان هەبێت کە دەربچن، وەکو تۆڕی گریل و بۆری ئیگزۆز، کە دەتوانن کێشێکی زیاتر دروست بکەن و کارایی گشتی کەم بکەنەوە.

ئەزموونی لێخوڕین

ئەزموونی لێخوڕین لە نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غازدا جیاوازییەکی بەرچاوی هەیە.

• خێراکردن :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: گەیاندنی تورکی دەستبەجێ بەهۆی ماتۆڕی کارەباییەوە، ڕێگە بە خێراکردنی خێرا دەدات لە وەستانەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: پێویستە بزوێنەرەکە بگاتە RPMێکی دیاریکراو پێش ئەوەی زۆرترین تورکی دابین بکات، ئەمەش خێرایی خاوتر دەکات بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان.

• مامەڵەکردن و توانای مانۆڕکردن :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: جێگیرکردنی کەمی پاکەتەکە ناوەندی کێشی ئۆتۆمبێلەکە دادەبەزێنێت، سەقامگیری و مامەڵەکردن باشتر دەکات، بەتایبەتی بە نۆرە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەر و پێکهاتەکانی تر بەشدارن لە ناوەندێکی کێشی بەرزتر، وا دەکات ئۆتۆمبێلەکە هەست بە کەمتر جێگیربوون بکات لە سوڕانەوەی تیژدا یان لە خێرایی زیاتردا.

سووتەمەنی: شەحنکردنەوە vs.

شەحنکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی و سووتەمەنیکردنی ئۆتۆمبێلێکی غاز دوو پرۆسەی زۆر جیاوازە.

• کاتی شەحنکردنەوە بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرامبەر بە سووتەمەنی غاز :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بارگاویکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی جۆری EV دەتوانێت چەند کاتژمێرێک بخایەنێت لە کاتی بەکارهێنانی بارگاویکەرەوەی ستانداردی ماڵەوە، بەڵام وێستگەکانی بارگاویکردنەوەی خێرا ئەم کاتە کەمدەکەنەوە بۆ کەمتر لە کاتژمێرێک.

• ئۆتۆمبێلی غاز: سووتەمەنی بۆ سووتەمەنی تەنها چەند خولەکێک دەخایەنێت لە بەنزینخانەیەک، ئەمەش وا دەکات خێراتر و گونجاوتر بێت بۆ گەشتە دوورەکان.

• بەردەستبوونی وێستگەی شەحنکردنەوە بۆ EVS vs. بەنزینخانە بۆ ئۆتۆمبێلی غاز :

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: وێستگەکانی شەحنکردنەوە ژمارەیان لە زیادبووندایە، بەتایبەتی لە ناوچە شارییەکان. بەڵام هێشتا کەمتر لە بەنزینخانەکان بەربڵاون، بەتایبەتی لە ناوچە گوندنشینەکان.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بەنزینخانەکان زۆرن، ئەمەش ئاسانکاری دەکات بۆ ئەوەی لە هەر شوێنێک بچیت سووتەمەنی بەرز بکەیتەوە، تەنانەت لە گەشتە دوورەکانی رێگاشدا.

کامیان باشترە بۆ ژینگە: ئۆتۆمبێلی کارەبایی یان ئۆتۆمبێلی غاز؟

کاریگەری ژینگەیی ئۆتۆمبێلی کارەبایی

ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە ژینگەدۆست دادەنرێت، بە شێوەیەکی سەرەکی بەهۆی کەمی دەردانی بۆرییەکانی کلکیان.

• سفری دەردانی بۆرییەکانی کۆتایی: بە پێچەوانەی ئۆتۆمبێلی گازی، EV هیچ گازی زیانبەخشی وەک دووەم ئۆکسیدی کاربۆن (CO2)، ئۆکسیدی نایترۆجین (NOX)، یان مادەی گەردیلەیی بەرهەم ناهێنێت. ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بەشداریکردنیان لە پیسبوونی هەوادا کەم دەکاتەوە.

• بەشداریکردن لە هەوای پاکتر و کەمکردنەوەی گازە گەرمەکان: بە دەردانی هیچ پیسکەرێک، ئۆتۆمبێلی کارەبایی کوالێتی هەوا لە ناوچە شارییەکان باشتر دەکات و شوێنپێی کاربۆنی گشتی کەمدەکاتەوە. بەو پێیەی زیاتر لە ئۆتۆمبێلی EV جێگەی ئۆتۆمبێلی غاز دەگرێتەوە، شارەکان دەتوانن پێشکەوتنی گەورە لە کوالێتی هەوادا ببینن.

• چۆنێتی کاریگەری EVS کاریگەری لەسەر تۆڕی کارەبا و سەرچاوەکانی وزە: زیادبوونی بەکارهێنانی ئۆتۆمبێلی کارەبایی خواستی زیاتر دەخاتە سەر تۆڕی کارەبا. ئەمە دەتوانێت هەم تەحەدا بێت و هەم دەرفەتێک. ئەگەر کارەبا لە سەرچاوە نوێبووەکانەوە بێت، ئەوا ئۆتۆمبێلی EV دەتوانێت زیاتر سەوزتر بێت. بەڵام ئەگەر وزەکە لە خەڵوز یان سەرچاوە نوێنەبووەکانی ترەوە بێت، ئەوا سوودە ژینگەییەکانیان کەم دەبێتەوە.

کاریگەری ژینگەیی ئۆتۆمبێلی غاز

ئۆتۆمبێلە بەنزینییەکان بەشداربووی سەرەکین لە پیسبوونی ژینگە.

• پیسبوونی هەوا: ئۆتۆمبێلی غاز بڕێکی زۆر لە مادەی CO2 و NOX و گەردیلەیی دەردەدەن. ئەم پیسکەرانە بەشدارن لە تەم و مژ و کوالیتی خراپی هەوا و کێشەکانی هەناسەدان، بە تایبەت لە ناوچە چڕەکانی دانیشتووان.

• بەشداریکردن لە گۆڕانی کەشوهەوا و تەماوی شارەکان: سووتاندنی بەنزین هۆکارێکی سەرەکییە بۆ گۆڕانی کەشوهەوا. دەردانی CO2 لە ئۆتۆمبێلە غازییەکان گەرمی لە بەرگەهەواوە دەخاتە تەڵەوە، ئەمەش دەبێتە هۆی گەرمبوونی جیهان. سەرەڕای ئەوەش، ئۆکسیدی نایترۆجین (NOX) لە ئیگزۆزەوە بەشدارە لە تەمومژاوی شارەکان، کاریگەری لەسەر تەندروستی مرۆڤ و ژینگە هەیە.

ئایا بەڕاستی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەردەوامترە؟

لە کاتێکدا زۆرجار ئۆتۆمبێلی کارەبایی وەک هەڵبژاردنێکی بەردەوامتر سەیر دەکرێت، بەڵام هەندێک هۆکاری ژینگەیی هەن کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن.

• بەرهەمهێنانی دەردانی ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بەرهەمهێنانی ئۆتۆمبێلی کارەبایی، بە تایبەت پاترییەکان، پێویستی بە وزەیەکی بەرچاو هەیە. هەروەها کانگاکردنی لیتیۆم و کۆبالت و کەرەستەی دیکە بۆ پاترییەکانی EV دەتوانێت ببێتە هۆی زیانگەیاندن بە ژینگە ئەگەر بە بەرپرسیارانە ئەنجام نەدرێت. ئەم دەردانی گازیلەییانەی بەرهەمهێنان دەتوانن زیاتر بن لە ئۆتۆمبێلی غاز، بە تایبەت لەو ناوچانەی کە کارەبا لە سووتەمەنی بەردینی بەرهەمدەهێنرێت.

• فڕێدانی پاتری و ریسایکلکردن: کاتێک پاترییەکانی EV دەگەنە کۆتایی تەمەنیان، ریسایکلکردنیان دەتوانێت چالاک بێت. لە کاتێکدا هەندێک هەوڵ دەدرێت بۆ باشترکردنی ریسایکلکردنی پاتری، فڕێدانی نادروست دەتوانێت ببێتە هۆی زیانگەیاندن بە ژینگە.

• یەکخستنی وزەی نوێبووەوە لەگەڵ EVS: EV زۆر سەوزترە کاتێک لەگەڵ سەرچاوەی وزەی نوێبووەوە وەک خۆر یان با جووت دەکرێت. ئەگەر خاوەن ماڵەکان وزەی خۆر بەکاربهێنن بۆ بارگاویکردنەوەی EVەکانیان، ئەوا دەتوانن بە شێوەیەکی بەرچاو کاریگەرییە ژینگەییەکان کەم بکەنەوە. گۆڕانکاری بۆ وزەی نوێبووەوە دەتوانێت ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەردەوامتر بکات، یارمەتیدەر بێت بۆ بەدەستهێنانی داهاتوویەکی سفری دەردانی گازی ژەهراوی.

جیاوازی تێچوون لە نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و ئۆتۆمبێلی غازدا چەندە؟

تێچووی پێشوەختە

نرخی سەرەتایی ئۆتۆمبێلی کارەبایی دەتوانێت زیاتر بێت لە ئۆتۆمبێلی غاز، بەڵام هۆکار هەیە کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێت.

• تێکڕای نرخی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرامبەر بە غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بە شێوەیەکی ئاسایی، EVەکان لە پێشەوە گرانترن. تێچووی پاترییەکە بەشدارییەکی بەرچاوی هەیە لەم نرخە بەرزەدا.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلی بەهێزی غاز بەگشتی بەهۆی تەکنەلۆژیای سادەتر و بەرهەمهێنانی بەکۆمەڵەوە هەرزانترە.

• چ هۆکارێک کاریگەری لەسەر جیاوازی نرخ هەیە؟: هۆکارەکانی وەک توانای پاتری، مارکە، جۆری ئۆتۆمبێل (SUV vs. Sedan)، و تایبەتمەندییە پێشکەوتووەکانی وەک لێخوڕینی ئۆتۆنۆم دەتوانێت نرخی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرز بکاتەوە. ئۆتۆمبێلی غاز بەزۆری بەهۆی دیزاینە کەمتر ئاڵۆزەکانیانەوە بە نرخێکی گونجاوتر دەفرۆشرێت.

• هاندان و داشکاندنی حکومەت بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بۆ هاندانی بەخێوکردن، زۆرێک لە حکومەتەکان داشکاندن و هاندان بۆ باج بۆ کڕیارانی ئۆتۆمبێلی کارەبایی پێشکەش دەکەن. ئەمانە دەتوانن تێچووی پێشوەختەی EV بە شێوەیەکی بەرچاو کەم بکەنەوە، بە تایبەت لە چەند ساڵی یەکەمی دوای کڕین.

تێچووی سووتەمەنی: کارەبایی vs. غاز

تێچووی بەردەوامی سووتەمەنیکردنی ئۆتۆمبێلەکەت هۆکارێکی گرنگی دیکەیە کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێت.

• تێچووی بارگاویکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی لە بەرامبەر سووتەمەنی ئۆتۆمبێلێکی غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بارگاویکردنەوەی EV بە شێوەیەکی گشتی هەرزانترە لە پڕکردنەوەی تانکی غاز. تێچووی هەر کیلۆوات کاتژمێرێک (کیلۆوات) کارەبا لە زۆربەی ناوچەکان کەمترە لە نرخی بەنزین.

• ئۆتۆمبێلی غاز: سووتەمەنی ئۆتۆمبێلێکی غازی بۆ هەر میلێک گرانترە بە بەراورد بە کارەبا. نرخی غاز دەگۆڕێت، بەڵام زیاتر لە تێچووی کارەبا گرانترن.

• چەند جار خاوەن ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان بارگاوی دەبنەوە؟: زۆربەی خاوەنەکانی EV لە ماڵەوە ئۆتۆمبێلەکانیان لە ماڵەوە بارگاوی دەکەنەوە. فرێکوێنسی بارگاویکردنەوە بەندە بە خووی لێخوڕین، بەڵام بە پاترییەکی تەواو، ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی دەتوانێت بۆ سەدان میل بخایەنێت پێش ئەوەی پێویستی بە بارگاویکردنەوە هەبێت.

• هەڵاوسانی نرخ: غاز بەرامبەر داینامیکی تێچووی کارەبا: نرخی غاز زیاتر بەهۆی هۆکارە جیۆپۆلەتیکییەکان و بارودۆخی بازاڕەوە هەڵاوسان دەکات، لە کاتێکدا نرخی کارەبا بە شێوەیەکی گشتی جێگیرترە، بە تایبەت ئەگەر سەرچاوەی نوێبووەوەی وەک خۆر بەکاربهێنیت.

تێچووی چاککردنەوە: پاراستنی کامیان هەرزانترە؟

بەگشتی ئۆتۆمبێلی EV بە تێپەڕبوونی کات تێچووی چاککردنەوەیان کەمترە بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز.

• بەراوردکردنی تێچووی درێژخایەن:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: کەمتر بەشە جوڵاوەکان بە واتای کەمتر لەبەرکردن و دڕان دێت. ئەمەش وەرگێڕدراوە بۆ کەمتر چاککردنەوە و کەمتر پێویستی بە گۆڕینی.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئەمانە پێویستیان بە چاککردنەوەی بەردەوام هەیە، لەوانە گۆڕینی ڕۆن، کاری گواستنەوە، و چاککردنەوەی سیستەمی ئیگزۆز، کە دەتوانێت بە تێپەڕبوونی کات کۆببێتەوە.

• تێچووی گۆڕینی پاتری بۆ چاککردنەوەی ئۆتۆمبێلی EVS بەرامبەر بە بزوێنەر بۆ ئۆتۆمبێلی غاز: پاترییەکانی EVS ڕەنگە پێویستیان بە گۆڕینی هەبێت دوای 8-10 ساڵ، کە تێچووی چەند هەزار دۆلارێکە. بەڵام ئۆتۆمبێلەکانی غاز چاککردنەوەی بزوێنەر و گۆڕینی بەشیان هەیە کە دەتوانێت بە تێپەڕبوونی کات تێچووی زۆری هەبێت.

• ئەرکە ئاساییەکانی تری چاککردنەوە (بۆ نموونە، گۆڕینی ڕۆن، لەبەرکردنی سوکان): ئۆتۆمبێلی غاز پێویستی بە گۆڕینی ڕۆنی ئاسایی هەیە، کە پێویست نییە بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی. هەروەها EVS سوکانێکی دووبارە دروستکردنەوە بەکاردەهێنێت، کە لەبەرکردن لەسەر پادەکانی سوکان بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز کەمدەکاتەوە.

دابەزینی نرخ: کام ئۆتۆمبێل بەهاکەی باشتر دەگرێت؟

دابەزینی نرخ کاریگەری لەسەر تێچووی درێژخایەنی خاوەندارێتی هەیە.

• ڕێژەی دابەزینی نرخ لە ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرامبەر بە غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بە شێوەیەکی گشتی ئۆتۆمبێلی جۆری EV خێراتر لە ئۆتۆمبێلی غاز بەرز دەبێتەوە بەهۆی ئەوەی بە خێرایی تەکنەلۆژیا و نیگەرانی لەبارەی تەمەنی پاترییەوە بەرز دەبێتەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلی غازی زیاتر بەهاکەیان ڕادەگرێت چونکە زیاتر بە شێوەیەکی بەرفراوان وەرگیراون و تێچووی سەرەتایی کەمتریان هەیە.

• ئەو هۆکارانەی کە کاریگەرییان لەسەر بەهای دووبارە فرۆشتنەوەی ئۆتۆمبێلی EVS بەرامبەر بە ئۆتۆمبێلی غاز هەیە:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: تەمەنی پاتری و پەرەپێدانی مۆدێلی نوێ دەتوانێت بەهای دووبارە فرۆشتنەوەی EV کۆنەکان کەم بکاتەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئەم ئۆتۆمبێلانە بەگشتی بەهای دووبارە فرۆشتنەوەیان جێگیرە، بەتایبەتی ئەو مۆدێلانەی کە خواستی زۆریان هەیە وەک بارهەڵگر و ئۆتۆمبێلە سیدانەکان.

یارمەتییە داراییە درێژخایەنەکان

ڕەنگە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان لە درێژخایەندا پاشەکەوتکردن پێشکەش بکەن، سەرەڕای ئەوەی نرخی سەرەتایی بەرزترە.

• پاشەکەوتکردنی تێچوون لەسەر سووتەمەنی و چاککردنەوە: بە تێپەڕبوونی کات، پاشەکەوتکردنی سووتەمەنی و کەمکردنەوەی چاککردنەوە دەتوانێت EVەکان هەرزانتر بکات بۆ خاوەندارێتیکردن بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلە غازییەکان.

• کۆی تێچووی خاوەندارێتی EVS لە ماوەی 5-10 ساڵدا: توێژینەوەکان دەریدەخەن کە، لە ماوەی 5-10 ساڵدا، ئۆتۆمبێلی کارەبایی دەتوانێت هەزاران دۆلار لە سووتەمەنی و چاککردنەوە پاشەکەوت بکات، هەرچەندە تێچووی سەرەتایییان زیاترە.

ڕەنگە ئۆتۆمبێلی کارەبایی پێشوەختە زیاتر بێت، بەڵام لە درێژخایەندا، بەکارهێنانی سووتەمەنی و کەمکردنەوەی تێچووی چاککردنەوەیان دەتوانێت پارەت بۆ پاشەکەوت بکات.

ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز چەند کاتژمێر دەخایەنێت؟

تەمەنی ئۆتۆمبێلی کارەبایی

ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان بە مانەوەیان ناسراون، بەڵام تەمەنیان تا ڕادەیەکی زۆر بەندە بە پاترییەکەوە.

• تەمەنی پاتری و ئەوەی ڕوودەدات کاتێک تێکدەچێت: پاتری EV بە شێوەیەکی گشتی لە نێوان 8 بۆ 10 ساڵ یان نزیکەی 100,000 بۆ 150,000 میل دەخایەنێت. بە تێپەڕبوونی کات توانای پاترییەکە کەم دەبێتەوە و مەودای ئۆتۆمبێلەکە کەم دەکاتەوە. کاتێک کە تێکدەچێت، ڕەنگە پێویستی بە گۆڕینی پاترییەکە هەبێت، کە ئەمەش دەتوانێت تێچووی زۆری هەبێت.

• مایلەی چاوەڕوانکراو و مانەوەی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان: زۆربەی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان دەتوانن زۆر زیاتر لە 100,000 میل بمێننەوە، و زۆربەیان توانای ئەوەیان هەیە کە 200,000 میل یان زیاتر بگەیەنن ئەگەر بە باشی پارێزگارییان لێ بکرێت. مانەوەی EV بەندە بە تەندروستی پاتری و چۆنێتی لێخوڕین و بارگاویکردنەوە ئۆتۆمبێلەکە.

تەمەنی ئۆتۆمبێلی غاز

ئۆتۆمبێلە غازییەکان شێوازی چاککردنەوە و تەمەنیان جیاوازە بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان.

• درێژخایەنی بزوێنەر، سیستەمی سووتەمەنی، و تەمەنی ئەگزۆز: بزوێنەری ئۆتۆمبێلی غازی باش پارێزراو دەتوانێت 150,000 بۆ 200,000 میل یان زیاتر بخایەنێت. هەروەها سیستەمی سووتەمەنی و سیستەمی ئیگزۆز تەمەنێکی بەرچاویان هەیە بەڵام لەوانەیە پێویستیان بە چاککردنەوە یان گۆڕینی هەبێت لە ڕێگادا بەهۆی لەبەرکردن و دڕان.

• بەراوردکردنی تەمەنی بزوێنەر بەرامبەر بە تەمەنی ماتۆڕ لە EVS: ماتۆڕی کارەبایی سادەترە لە بزوێنەری سووتانی ناوەوە و کەمتر بەشە جووڵاوەکانی هەیە. لە ئەنجامدا، ئەوان مەیلیان هەیە زیاتر بمێننەوە، زۆرجار بە باشی زیاتر لە 200,000 میل، بە بەراورد بە بزوێنەری غاز کە ڕەنگە پێویستیان بە چاککردنەوەی زیاتر بێت.

کام ئۆتۆمبێل لە درێژخایەندا بەهێزترە؟

لە کاتی بەراوردکردنی مانەوەدا، زۆرجار ئۆتۆمبێلی کارەبایی لێوارێکی هەیە. ماتۆڕە کارەباییەکانی EVS بەشە کەمترەکانیان هەیە کە دەتوانن بەکاری بهێنن، و پێویستی بە چاککردنەوەی ڕۆتینی زۆر کەمترە لە ئۆتۆمبێلە غازییەکان. لە بەرامبەردا ئۆتۆمبێلی غاز پێویستی بە چاککردنەوەی زیاتری بزوێنەر هەیە، وەک گۆڕینی ڕۆن، چاککردنەوەی ئیگزۆز و کاری گواستنەوە، کە دەتوانێت کاریگەری لەسەر مانەوەی درێژخایەنیان هەبێت.

ڕەنگە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان دوای چەندین ساڵ پێویستیان بە گۆڕینی پاتری هەبێت، بەڵام بە کەمتربوونی بەشە جوڵاوەکان و تەکنەلۆژیای سادەتر، لە درێژخایەندا زیاتر لە ئۆتۆمبێلەکانی غازی زیاتر دەمێننەوە.

چۆن ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز کاردەکات؟

هۆکارەکانی ئەنجامدان

• تورکی و خێراکردن لە ئۆتۆمبێلی EVS بەرامبەر بە ئۆتۆمبێلی غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: EVs تورکی خێرا دابین دەکات، واتە دەتوانن بە خێرایی لە وەستانێکەوە خێراتر ببن. ئەمەش لە خێراکردنی نەرم و خێرادا لێوارێکیان پێدەبەخشێت.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەری غاز کاتێکی دەوێت بۆ دروستکردنی RPM (شۆڕش لە خولەکێکدا) پێش ئەوەی زۆرترین تورکی بگەیەنێت، ئەمەش خێراکردن کەمێک خاوتر دەکات بە بەراورد بە EV.

• خێرایی سەرەوە و مامەڵەکردن:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: لە کاتێکدا کە ڕەنگە EVەکان هەمیشە لەگەڵ خێرایی سەرەوەی ئۆتۆمبێلە گازییە کاراییە بەرزەکاندا نەگونجێت، بەڵام بە خێرایییەکی کەمتر ئاستێکی باشیان هەیە. ناوەندی کێشی نزمیان، بەهۆی دانانی پاترییەکەوە، وایان لێدەکات لە گۆشەکاندا جێگیرتر بن و باشتر بن.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلی غاز بەگشتی خێرایی سەرەوەی بەرزترە، بەتایبەتی ئۆتۆمبێلی وەرزشی. بەڵام بەهۆی بەرزبوونەوەی ناوەندی کێشیانەوە کەمتر جێگیرن لە پێچ و پەنا توندەکاندا.

ئەزموونی لێخوڕین

• ژاوەژاو و ئاسوودەیی: سواربوونی بێدەنگی EVS بەرامبەر بە ژاوەژاوی بزوێنەری غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: EVەکان بێدەنگترن چونکە بزوێنەری سووتانی ناوەوەیان نییە. ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوەی کە سواربوونێکی نەرمتر و ئارامتر بێت بەبێ ئەو دەنگە دەنگە دەنگەی کە لە ئۆتۆمبێلە غازییەکاندا باو بووە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەری غاز ژاوەژاو دروست دەکات، بە تایبەت لەکاتی خێراکردن. بۆ زۆرێک لە شۆفێران، ئەم دەنگە بزوێنەرە زیاد دەکات بۆ وروژاندنی ئەزموونی شۆفێری، بەڵام دەتوانێت لە کاتی سواربوونی درێژدا کەمتر ئاسوودە بێت.

• نەرمی سواربوون و هێزی خێرا لە ئۆتۆمبێلی کارەبایی:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: توانای مۆتۆری کارەبایی بۆ دابینکردنی هێزی نەرم و خێرا، EV دەدات بە EV لە لێخوڕینی شار و هاتوچۆی وەستان و ڕۆشتن. پێویست بە گۆڕینی گێڕ یان چاوەڕوانی بزوێنەر ناکات بۆ ئەوەی سوڕانەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: لە کاتێکدا ئۆتۆمبێلی غاز دەتوانێت نەرم بێت، بەتایبەتی لە خێرایی زیاتردا، پێویستیان بە گۆڕینی گێڕ و کارکردنی میکانیکی زیاترە، کە دەتوانێت هەستی بێ کێشە لە خێراکردن لە هەندێک بارودۆخدا ببڕێت.

خێرایی و مەودا

لە کاتێکدا کارایی گرنگە، بەڵام مەودای ئۆتۆمبێلەکەش هەروایە و چەندە خێرا دەتوانێت بگاتە خێرایی زیاتر.

• چۆن خێراکردنی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەراورد دەکرێت بە ئۆتۆمبێلە غازییە تەقلیدییەکان: ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە خێراکردنی خێرایان ناسراوە. هەندێک لە ئۆتۆمبێلی EV بە توانای بەرز دەتوانن لە 0 بۆ 60 میل لە کاتژمێرێکدا خێراتر لە زۆربەی ئۆتۆمبێلە وەرزشییەکانی غازی کە بە غاز کاردەکەن، بڕۆن، ئەمەش بەهۆی تورکی خێرا.

• مەودای بۆ هەر بارگاویکردنەوەیەک بەرامبەر بە میلەکانی غاز:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: مەودای EV بەندە بە توانای پاتریەکەیەوە. زۆربەی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان دەتوانن لە نێوان ١٥٠ بۆ ٣٧٠ میل لە هەر بارگاویکردنەوەیەکی تەواودا بڕۆن، هەرچەندە مۆدێلەکانی پریمیۆم دەتوانن لەم کارە زیاتر بن.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلی غاز بە شێوەیەکی گشتی مەودای لێخوڕینی درێژتر پێشکەش دەکات، بە تێکڕا 300 بۆ 400 میل لەسەر تانکییەکی پڕ لە غاز. بەڵام، سووتەمەنی زۆر دەتوانێت لە کاتی گەشتە دوورەکاندا ناڕەحەت بێت، بە پێچەوانەی ئەو EVانەی کە پێویستە تۆمەتبار بکرێن.

هەردوو ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز کارایی بەهێز پێشکەش دەکەن، بەڵام ئەزموونی لێخوڕین، خێراکردن و مەودای دەتوانێت جیاواز بێت بەپێی ئۆتۆمبێلەکە و بەکارهێنانی مەبەستدار.

لایەنە باش و خراپەکانی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرامبەر بە ئۆتۆمبێلی غاز چین؟

ئۆتۆمبێلی کارەبایی: Pros

ئۆتۆمبێلی کارەبایی (EV) چەندین سوود پێشکەش دەکات، ئەمەش وایکردووە کە ببێتە بژاردەیەکی سەرنجڕاکێش بۆ زۆرێک لە شۆفێران.

• دەردانی سفر: EVەکان هیچ دەردانی بۆرییەکانی کۆتایی بەرهەم ناهێنن، کە یارمەتی کەمکردنەوەی پیسبوونی هەوا و گازە گەرمەکان دەدات.

• کەمکردنەوەی تێچووی سووتەمەنی: شەحنکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی بەگشتی هەرزانترە لە پڕکردنەوەی تانکی غاز. زۆرجار کارەبا لە بەنزین کەمترە و تێچووی سووتەمەنی درێژخایەن کەمدەکاتەوە.

• بەشە جوڵاوەکان کەمتر و کەم چاککردنەوە: ئۆتۆمبێلی کارەبایی کەمتر بەشە میکانیکییان هەیە بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز. ئەمەش دەبێتە هۆی کەمتر لەبەرکردن و دڕان و کەمکردنەوەی تێچووی چاککردنەوە.

• ئۆپەراسیۆنی بێدەنگ و ئەزموونی لێخوڕینی نەرم: EV زۆر بێدەنگترە، ژینگەیەکی ئارام لە لێخوڕین دروست دەکات. هەروەها خێرایی نەرم و دەستبەجێ پێشکەش دەکەن بەبێ ئەوەی هیچ گێڕێک بگۆڕن.

ئۆتۆمبێلی کارەبایی: cons

سەرەڕای سوودە زۆرەکانیان، ئۆتۆمبێلی EV چەند کەموکوڕییەکیان هەیە.

• تێچووی پێشوەختەی زیاتر: ئۆتۆمبێلی کارەبایی بە شێوەیەکی گشتی لە سەرەتادا تێچووی زیاترە، بە شێوەیەکی سەرەکی بەهۆی گرانبەهای تەکنەلۆژیای پاترییەوە. بەڵام هاندان و داشکاندنەکان دەتوانن یارمەتیدەر بن لە کەمکردنەوەی تێچوونەکە.

• مەودای سنووردار (بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز): لە کاتێکدا مەودای EV باشتر بووە، زۆرێک لە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان هێشتا مەودای کورتتریان هەیە بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلی غاز، کە گەشتکردن بە مەودای دوور سنووردار دەکات.

• پرسەکانی ژێرخانی شەحنکردنەوە: وێستگەکانی شەحنکردنەوە دەتوانن سنووردار بکرێن، بە تایبەت لە ناوچە گوندنشینەکان یان کەمتر گەشەسەندووەکان، ئەمەش گەشتە دوورەکان دەکاتە شتێکی چالاک.

• کاتەکانی سووتەمەنی درێژتر: بارگاویکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی دەتوانێت چەند کاتژمێرێک بخایەنێت، لەکاتێکدا سووتەمەنی پڕکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی غاز تەنها چەند خولەکێکی دەوێت.

ئۆتۆمبێلی غاز: Pros

ئۆتۆمبێلە غازییەکان لە مێژە بەهۆی سوودەکانیانەوە بژاردەی سەرەکین بۆ زۆرێک لە شۆفێران.

• مەودای زیاتر بۆ هەر تانکییەکی غاز: ئۆتۆمبێلی غاز دەتوانێت بە شێوەیەکی گشتی زیاتر لەسەر تانکییەکی پڕ لە زۆربەی ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان بە یەک بارگاویکردنەوە گەشت بکات، ئەمەش وایان لێدەکات کە گونجاو بن بۆ گەشتە دوورەکان.

• وێستگەکانی زیاتری سووتەمەنی بەردەستن: بەنزینخانەکان بە شێوەیەکی بەرفراوان بەردەستن، ئەمەش وا دەکات کە لە هەر شوێنێک و لە هەر کاتێکدا سووتەمەنی سووتەمەنی پێبدرێت ئاسانتر دەبێت.

• تێچووی کڕینی سەرەتایی کەمتر: ئۆتۆمبێلی غاز بەگشتی بە بەراورد لەگەڵ ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان کەمتر گرانە، ئەمەش وایان لێدەکات زیاتر دەستیان پێ بگات بۆ کڕیاران بە بودجەیەکی کەم.

• متمانەپێکردن و ئاشنابوون: ئۆتۆمبێلی غاز بۆ دەیان ساڵە لە ئارادایە و بەهۆی متمانەپێکراوییانەوە ناسراوە. زۆربەی میکانیکەکان لە خزمەتکردنی ئەواندا ئەزموون دەکرێن.

ئۆتۆمبێلی غاز: cons

لە کاتێکدا ئۆتۆمبێلی غاز هەندێک سوودی هەیە، بەڵام چەند لایەنێکی خراپیان لەگەڵدایە.

• تێچووی زیاتری سووتەمەنی و چاککردنەوە: ئۆتۆمبێلی غاز بە شێوەیەکی گشتی تێچووی زیاتری تێدەچێت بۆ سووتەمەنی و پاراستنی بە تێپەڕبوونی کات، بە تایبەت بەهۆی پێویستی بە گۆڕینی ئاسایی ڕۆن و چاککردنەوەی بزوێنەر.

• کاریگەری ژینگەیی لە دەردانی گازی ژەهراوی: ئۆتۆمبێلی بەهێزی گازی گازی زیانبەخشی وەک CO2 دەردەدات، کە بەشدارن لە پیسبوونی هەوا، گۆڕانی کەشوهەوا، و کێشەکانی تەندروستی.

• ژاوەژاو و لەرزین لە کاتی کارکردندا: بزوێنەری غاز ژاوەژاو و لەرزین دروست دەکات، کە دەتوانێت سواربوونەکە کەمتر ئاسوودە بکات بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان.

هەردوو ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز بەهێز و لاوازی خۆیان هەیە. زۆرجار هەڵبژاردنەکە بەندە بە پێداویستیەکانی لێخوڕین، بودجە و ئەولەویەتەکانی ژینگە.

ئایا گونجاوترە خاوەنی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی یان ئۆتۆمبێلی غازە؟

شەحنکردنەوە vs.

یەکێک لە جیاوازییە سەرەکییەکانی نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز ئەوەیە کە چۆن کارەبایان پێدەدرێت.

• چەند کات دەخایەنێت بۆ بارگاویکردنەوە vs.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: شەحنکردنەوە دەتوانێت چەند کاتژمێرێک بخایەنێت ئەگەر دەرچەیەکی ماڵەوە بەکاربهێنیت. بارگاویکەرەوە خێراکان دەتوانن کاتەکە کەم بکەنەوە بۆ نزیکەی ٣٠-٦٠ خولەک. بەڵام ئەمە هێشتا زۆر درێژترە لە پڕکردنەوەی سووتەمەنی ئۆتۆمبێلێکی غاز.

• ئۆتۆمبێلی غاز: سووتەمەنی خێرا و خێرا، نزیکەی 5 خولەک لە زۆربەی بەنزینخانەکان دەخایەنێت. پرۆسەیەکی خێراتر و گونجاوترە لە شەحنکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی.

• بەردەستبوونی وێستگەکانی شەحنکردنەوە vs. بەنزینخانەکان:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: وێستگەکانی شەحنکردنەوە لە زیادبووندان، بەڵام هێشتا وەک بەنزینخانەکان بەربڵاو نین. دۆزینەوەی یەکێکیان لەوانەیە لە ناوچە دوورەکاندا چالاک بێت.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بەنزینخانەکان نزیکەی لە هەموو شوێنێکن، سووتەمەنی ئاسان و خێرا دەکات، گرنگ نییە لە کوێ بیت.

گەشتەکانی ڕێگاوبان: کارەبایی vs. غاز

کاتێک باس لە گەشتە دوورەکان دەکرێت، ئۆتۆمبێلی غاز هەندێک سوودی هەیە، بەڵام ئۆتۆمبێلی EV باشتر دەبێت.

• ئایا EVەکان بۆ گەشتە دوورەکان گونجاوە؟:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: لە کاتێکدا EVs دەتوانن مامەڵە لەگەڵ گەشتە درێژەکاندا بکەن، بەڵام ڕەنگە بەپێی مۆدێلەکە مەودایەکە سنووردار بێت. پلاندانان بۆ وەستانی شەحنکردنەوە دەتوانێت کاتێکی زیاتر بۆ گەشتەکەت زیاد بکات.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلی غازی گونجاوترە بۆ گەشتە دوورەکان بەهۆی درێژتریان و زۆری بەنزینخانەکان بەدرێژایی ڕێگا سەرەکییەکان.

• چۆن وێستگەکانی شەحنکردنەوە دەتوانن کاریگەرییان لەسەر گەشتەکانی ڕێگاوبان هەبێت:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: زۆرجار وێستگەکانی شەحنکردنەوە کەمترە لە بەنزینخانەکان، بەتایبەتی لە شوێنە گوندنشینەکان یان دوورەکان. خاوەنەکانی EV پێویستە بە وردی پلانی ڕێگاکانیان دابنێن و بیر لە کاتەکانی شەحنکردنەوە بکەنەوە.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بەنزینخانەکان زۆرن، ڕێگە بە سووتەمەنی ئاسان دەدەن بەبێ ئەوەی پلانی زۆریان بۆ دابنرێت. ئەمەش وا دەکات ئۆتۆمبێلی غاز هەڵبژاردەیەکی باشتر بێت بۆ گەشتەکانی رێگاوبانی خۆبەخۆ.

هاتووچۆی ڕۆژانە: EVS لە شوێنە شارییەکان

ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان لە شۆفێری شاردا سەرکەوتوون بەهۆی دیزاینێکی کارامە و کارکردنی بێدەنگیان.

• ئایا EVs زۆر گونجاوە بۆ لێخوڕینی شار؟:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: EVەکان تەواون بۆ ئەو ناوچانەی کە گەشتە کورتەکانیان تێدا باون. ماتۆڕە بچووکەکانیان و بەکارهێنانی وزەی کارامەیان وایان لێدەکات کە گونجاو بن بۆ هاتوچۆی وەستان و ڕۆیشتن.

• چۆنێتی کارکردنی EVs لە هاتوچۆی وەستان و ڕۆشتندا:

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: ئۆتۆمبێلی EV زۆر باشە بۆ هاتوچۆی شارەکان لەبەر ئەوەی تورکی خێرا پێشکەش دەکەن، واتە لە وەستانێکەوە بە ئاسانی و خێرا خێراتر دەبن. ئەمەش وا دەکات لێخوڕین لە هاتوچۆی زۆردا کاراتر و ئاسوودەتر بێت.

ڕەنگە ئۆتۆمبێلی کارەبایی هەڵبژاردنێکی گونجاوتر بێت لە شارەکەدا بەهۆی کەمی چاککردنەوە و کاراییەکانیان لە دۆخی وەستان و ڕۆشتندا. بەڵام بۆ گەشتکردن بۆ مەودای دوور یان کاتێک کە سووتەمەنی سووتەمەنی لە پێشینەی کارەکانە، هێشتا ئۆتۆمبێلە غازییەکان دەستی باڵایان هەیە.

ئایا ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان ئەزموونی لێخوڕینی باشتریان هەیە لە ئۆتۆمبێلی غاز؟

تورکی خێرا و خێراکردن

ئۆتۆمبێلی کارەبایی (EV) سوودێکی ناوازە پێشکەش دەکات لە خێراکردندا بە بەراورد بە ئۆتۆمبێلە غازییەکان.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: EVەکان تورکی خێرا دەگەیەنن، واتە ئەو ساتەی کە تۆ خێراکەرەکە دەدەیت، ئۆتۆمبێلەکە دەجووڵێت. ئەمەش خێراکردنی نەرم و خێرا لە وەستانێکەوە دابین دەکات.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەری غاز پێویستی بە سوڕانەوە هەیە تا خێرایییەکی دیاریکراو پێش ئەوەی بگاتە تەواوی تورکیەکەیان، بۆیە خێراکردن خاوترە بە بەراورد.

ئاستی ژاوەژاو

دەنگی ئۆتۆمبێلەکەت بەشێکی گەورە لە ئەزموونی لێخوڕین دەگێڕێت.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: ئۆتۆمبێلی EV بە شێوەیەکی ناباوەر بێدەنگە. ژاوەژاوی بزوێنەر نییە، بۆیە سواربوونەکە هەست بە ئارامی و نەرمی دەکات، بە تایبەت لەسەر ڕێگا سەرەکییەکان.

• ئۆتۆمبێلی غاز: بزوێنەری غاز ژاوەژاو بەرهەم دەهێنێت، بەتایبەتی لە کاتی خێراکردندا. لە کاتێکدا هەندێک لە شۆفێران چێژ لە دەنگەکە وەردەگرن، بەڵام دەتوانێت لە هەندێک بارودۆخی شۆفێریدا تێکدەر بێت.

مامەڵەکردن و کارایی

ئەو شێوازەی ئۆتۆمبێلێک مامەڵە لەگەڵ ڕێگاکەدا دەکات زۆر کاریگەری لەسەر ئەوە هەیە کە لێخوڕین چەندە چێژبەخشە.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: بەهۆی دانانی پاترییە قورسەکە لە بنی ئۆتۆمبێلەکەدا، EVەکان ناوەندی کێشی کەمتریان هەیە. ئەمەش سەقامگیری باشتر دەکات، بە تایبەت لە کاتی گۆشەگیریدا، ئەمەش وایان لێدەکات باشتر مامەڵە بکەن لە زۆرێک لە ئۆتۆمبێلە غازییەکان.

• ئۆتۆمبێلی کارەبایی: گەیاندنی هێزی نەرم و بەردەوامی EVs سواربوونێکی نەرمتر دروست دەکات، بە تایبەتی لە خێراییە نزمەکاندا. هیچ گۆڕانکارییەک لە گێڕەکان یان سوڕانەوەی بزوێنەردا نییە، ئەمەش وا دەکات ئەزموونێکی بێ کێشە لە لێخوڕیندا هەبێت.

• ئۆتۆمبێلی غاز: ئۆتۆمبێلە غازییەکان زۆرجار هەست بە کەمتر نەرمی دەکەن بەهۆی گۆڕینی گێڕەکان، بە تایبەت لە هاتوچۆی وەستان و ڕۆشتن. گەیاندنی هێزی بزوێنەرەکە بەقەد ماتۆڕێکی کارەبایی یەکدەنگ نییە.

ئۆتۆمبێلی کارەبایی سواربوونێکی بێدەنگتر و نەرمتر لەگەڵ خێراکردنی خێرا و مامەڵەکردنی باشتردا دابین دەکات. بۆ ئەوانەی کە بەدوای ئەزموونێکی ئاسوودە و کارامەی لێخوڕیندا دەگەڕێن، زۆرجار ئۆتۆمبێلی EV لە هاوتا غازییەکانیان زیاتر دەردەکەوێت.

ڕەوتی داهاتوو بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەرامبەر بە ئۆتۆمبێلی غاز چییە؟

گەشەی بازاڕی EV

بازاڕی ئۆتۆمبێلی کارەبایی (EV) بە خێرایی گەشە دەکات و پێشبینی دەکرێت بەردەوام بێت لە فراوانبوون.

• وەک نیگەرانییەکان سەبارەت بە زیادبوونی گۆڕانی کەشوهەوا، وڵاتانی زیاتر سیاسەتەکان دەگرنەبەر کە هاندەری بەکارهێنانی ئۆتۆمبێلی کارەبایین. زۆرێک لە کۆمپانیاکانی دروستکردنی ئۆتۆمبێل سەرنجی خۆیان دەگوازنەوە بۆ ئۆتۆمبێلی EV، و پێشبینی دەکرێت فرۆشتن لە ماوەی دەیەی داهاتوودا بە شێوەیەکی بەرچاو بەرزبێتەوە.

• تەکنەلۆژیای پاتری بەرەوپێش دەچێت، ئەمەش وا دەکات EVS کاراتر و گونجاوتر بێت. داهێنانە نوێیەکانی وەک پاترییەکانی دۆخی ڕەق بەڵێن دەدەن کە چڕی وزە زیاد بکەن، کاتەکانی شەحنکردنەوە کەم بکەنەوە و تێچووی بەرهەمهێنان کەم بکەنەوە.

• ژمارەی وێستگەکانی شەحنکردنەوە لە ئاستی جیهانیدا گەشە دەکات، ئەمەش ئاسانکاری دەکات بۆ خاوەن ئۆتۆمبێلەکانی EV کە ئۆتۆمبێلەکانیان بارگاوی بکەنەوە. هەروەها تۆڕەکانی بارگاویکردنەوەی خێرا لە فراوانبووندایە، ئەو کاتەی کە پێویستە بۆ بارگاویکردنەوەی ئۆتۆمبێلێکی کارەبایی کەمدەکاتەوە و گەشتکردنی مەودای دوور زیاتر دەکرێت.

پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا

تەکنەلۆژیا ڕۆڵێکی گەورە دەگێڕێت لە داهاتووی هەردوو ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غازدا.

• تەکنەلۆژیای خۆ لێخوڕین زیاتر لە ئۆتۆمبێلی کارەباییدا یەکدەگرێتەوە. بە کەمتربوونی بەشە میکانیکیەکان، EV ئاسانترە بۆ خۆگونجاندن لەگەڵ سیستەمی لێخوڕینی ئۆتۆنۆم. ئەمەش ڕەنگە لە داهاتوودا ئۆتۆمبێلی EV سەرنجڕاکێشتر بکات.

• لەگەڵ باشتربوونی تەکنەلۆژیای EV و ئابووری قەبارە، تێچووی ئۆتۆمبێلی کارەبایی بەردەوام دەبێت لە کەمبوونەوە. لە داهاتوودا، پێدەچێت ئۆتۆمبێلی EV بە نرخێکی گونجاو وەک ئۆتۆمبێلی غازی تەقلیدی گونجاو بێت، ئەمەش وایان لێدەکات زیاتر دەستیان بگات بە بینەرێکی فراوانتر.

ڕێساکانی حکومەت

سیاسەت و ڕێساکانی حکومەت داهاتووی هەردوو ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز لە قاڵب دەدەن.

• زۆرێک لە حکومەتەکان ستانداردی توندتر لە دەردانی گازی ژەهراوی دادەنێن و پاڵ دەنێن بۆ گواستنەوە بۆ ئۆتۆمبێلە پاکەکان. پێشبینی دەکرێت ئەم سیاسەتانە گۆڕانکاری لە ئۆتۆمبێلی غازەوە بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی خێراتر بکەن.

• هەندێک وڵات پێشتر بەرواریان بۆ قەدەغەکردنی فرۆشتنی ئۆتۆمبێلی غازی نوێ داناوە. لەگەڵ نزیکبوونەوەی ئەم قەدەغەکردنانە، پێدەچێت خواست لەسەر ئۆتۆمبێلی کارەبایی زیاد بکات، لە کاتێکدا بازاڕی ئۆتۆمبێلی غاز دەتوانێت دابەزینێکی بەرچاو بەخۆیەوە ببینێت.

داهاتووی پیشەسازی ئۆتۆمبێل بەرەو ئۆتۆمبێلی کارەبایی دەڕوات، کە بەهۆی پێشکەوتنی تەکنەلۆژی و سیاسەتەکانی حکومەت و گەشەسەندنی خواستی بەکاربەرانەوە دەجووڵێتەوە. ڕەنگە لە کۆتاییدا ئۆتۆمبێلە غازییەکان کورسییەکی پشتەوە بگرن چونکە ئۆتۆمبێلی کارەبایی دەبێتە نۆرم.

ئەنجام

لەکاتی هەڵبژاردنی نێوان ئۆتۆمبێلی کارەبایی و غاز , لەبەرچاو بگرن تێچوون، کارایی، کاریگەری لەسەر ژینگە، و ئاسانکاری.

خووەکانی لێخوڕین، بودجە و دەستڕاگەیشتن بە ژێرخانی بارگاویکردنەوە ڕۆڵێکی بەرچاو دەگێڕن لەم بڕیارەدا.

لەگەڵ گۆڕانی جیهان بەرەو بەردەوامی، ئۆتۆمبێلی کارەبایی خەریکە دەبێتە بەشێکی سەرەکی لە داهاتووی گواستنەوە.

پرسیارە ئاساییەکان

* گەورەترین جیاوازی لە نێوان ئۆتۆمبێلی كارەبایی و ئۆتۆمبێلی غازدا چییە؟

وەڵام: ئۆتۆمبێلی کارەبایی ماتۆڕ و پاتری بۆ کارەبا بەکاردەهێنێت، لە کاتێکدا ئۆتۆمبێلی غاز پشت بە بزوێنەری سووتانی ناوەوە و بەنزین دەبەستێت. EVەکان پێویستیان بە تانکی سووتەمەنی یان سیستەمی ئیگزۆز نییە، ئەمەش وایان لێدەکات لە دیزایندا سادەتر بن.

پ: کامیان ژینگەدۆستە: ئۆتۆمبێلی کارەبایی یان ئۆتۆمبێلی غاز؟

وەڵام: ئۆتۆمبێلی کارەبایی سفر دەردانی بۆرییەکانی کلک بەرهەم دەهێنێت، کەمکردنەوەی پیسبوونی هەوا و گازە گەرمخانەییەکان. لە بەرامبەردا ئۆتۆمبێلی غاز پیسکەری زیانبەخشی وەک CO2 و NOX دەردەدەن، کە بەشدارن لە زیانەکانی ژینگە.

پ: مەودای ئۆتۆمبێلی کارەبایی چییە؟

وەڵام: مەودا بەپێی مۆدێل دەگۆڕێت، بە شێوەیەکی گشتی لە نێوان 150 بۆ 370 میل، لەگەڵ مۆدێلی ئاست بەرز کە دەگاتە 500 میل.