ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ናይ ዘይቲ ለውጢ የድልየን

ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ብኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ሳላ ንከባቢኣ ዝምችኣ ባህርያተንን ውጽኢታዊ ዝኾነ ስርሒተንን ተፈተውቲ ኮይነን ኣለዋ። ይኹን እምበር ብዙሓት ሰባት ብዛዕባ ናይዘን ተሽከርከርቲ ናይ ጽገና ጠለባት ክሳብ ሕጂ ሕቶታት ኣለዎም። ሓደ ናይ ሓባር ሕቶ፡ ኤለክትሪካዊ መካይን ከም መዛኑአን ናይ ነዳዲ ለውጢ ነዳዲ የድልየን ድዩ ዝብል እዩ። ኣብዚ ጽሑፍ እዚ፡ ንኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ዝኸውን ለውጢ ነዳዲ ኣብ ኣርእስቲ ክንኣቱ ኢና፡ ፍሉይ ናይ ጽገና ድሌታት ናይዘን ተሽከርከርቲ ክንምርምር ኢና።

ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ሞተር ምርዳእ

ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ብኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ተፈታዊት ኮይነን ኣለዋ፡ እናበዝሓ ዝኸደት ሰባት ድማ ነቲ ንከባቢ ዝምችአንን ዋጋ ዝቕንስን ኣማራጺ ካብ ባህላዊ ነዳዲ ዝሰርሓ ተሽከርከርቲ ዝመርጻ እየን። ሓደ ካብቶም ንኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ፍሉይ ዝገብሮም ቀንዲ ኣካላት ሞተርኦም እዩ። ዘይከምቲ ኣብ ልምዳዊ መካይን ዝርከቡ ውሽጣዊ ምንዳድ ሞተር፡ ኤሌክትሪካዊ ሞተር መካይን ብፍጹም ዝተፈልየ መትከል ይሰርሑ።

ብፍላይ ፍጥነት ዘለወን ኤለክትሪካዊ መካይን፡ ምዕቡላት ኤሌክትሪካዊ ሞተራት ዝዓጠቓ ኮይነን፡ ዝድነቕ ምቅልጣፍን ላዕለዋይ ፍጥነትን ንኸብጽሓ ዘኽእላ እየን። እዞም ሞተራት ብኤሌክትሪክ ዝሰርሕ ጸዓት ኣብ ልዑል ዓቕሚ ዘለዎም ባትሪታት ዝተዓቀቡ ኮይኖም፡ እዚ ድማ ብተለምዶ ኣብ ትሕቲ መሬት እታ መኪና ይርከቡ። እቶም ባትሪታት ነቲ ኤሌክትሪካዊ ሞተር ንምዝዋር ዘድሊ ሓይሊ ይህቡ፣ ነታ መኪና ብቐሊሉ ንቕድሚት ይድርኻዋ።

ሓደ ካብ ብልጫታት ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ሞተር ቅልልነቶም እዩ። ዘይከምቲ ኣማኢት ዝንቀሳቐሱ ክፍልታት ዘለዎም ባህላዊ ሞተር፡ ኤለክትሪካዊ ሞተራት ብኣግባቡ ዝወሓደ ባእታታት ኣለዎም። እዚ ድማ ንወነንቲ ኤሌክትሪክ መካይን ዝለዓለ ተኣማንነትን ዝተሓተ ናይ ጽገና ወጻኢታትን ይትርጎም። ካብዚ ሓሊፉ፡ ኤለክትሪካዊ ሞተራት፡ ዝለዓለ ሚእታዊት ናይቲ ዝተዓቀበ ጸዓት ናብ ጭቡጥ ምንቅስቓስ ስለ ዝቕይር፡ ብባህሪኡ ካብቶም ናይ ምንዳድ መዛኑኦም ዝያዳ ውጽኢታዊ ይኾኑ። እዚ ብቕዓት እዚ ንሃልኪ ነዳዲ ዝቕንስ ጥራይ ዘይኮነስ ንልቀት ጋዝ ምድረበዳ ዝንክዮ ኮይኑ፡ ኤሌክትሪክ መካይን ናይ ሓምላይ መጓዓዝያ ኣማራጺ ይገብሮ።

ካልእ ኣገዳሲ መዳይ ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ሞተር ምሕዳስ ፍሬኖ እዩ። እዚ ፈጠራዊ ቴክኖሎጂ እዚ፡ እቲ መራሒ መኪና ፍሬኖ ኣብ ግብሪ ኣብ ዝውዕለሉ እዋን፡ እቲ ኤሌክትሪካዊ ሞተር ከም ጀነሬተር ክሰርሕ የኽእሎ። ከምቲ ኣብ ባህላዊ ስርዓታት ፍሬኖ፡ ነቲ ቅልጣፈ ጸዓት ከም ሙቐት ምብታን፡ ፍሬኖ ምሕዳስ ናብ ኤሌክትሪካዊ ጸዓት ንድሕሪት ይቕይሮ እሞ ኣብ ባትሪ ይዕቅቦ። እዚ ድማ ናይ መኪና ደረጃ ንምንዋሕ ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ ፍሬኖ ፓድ ምብስባስ ይንክዮ፣ እዚ ድማ ንነዊሕ እዋን ዝጸንሕ ባእታታት የስዕብ።

ብመንጽር ኣፈጻጽማ፡ ፍጥነት ዘለወን ኤለክትሪክ መካይን፡ ብሰንኪ እቲ ብኤሌክትሪክ ዝሰርሓ ሞተር ዝህቦ ቅጽበታዊ ቶርኬት፡ ዝድነቕ ምቅልጣፍ ክኽእላ ዓቕሚ ኣለወን። ዘይከምቲ ውሽጣዊ ምንዳድ ሞተር፡ ኣብ ዝለዓለ ደረጃ ቶርኪኦም ንምብጻሕ ግዜ ዝሓትት፡ ኤሌክትሪካዊ ሞተራት ካብታ መራሒ መኪና ነቲ መቀላጠፊ ፔዳል ዝጽውዓላ ህሞት፡ ዝለዓለ ቶርኬት የብጽሑ። እዚ ቅጽበታዊ ኣወሃህባ ሓይሊ ናብ ሓደ ዘሕፍር ናይ ምዝዋር ተመክሮ ይትርጎም፣ እዚ ድማ ኣፍቀርቲ ኤሌክትሪክ መካይን ቅልጡፍ ምቅልጣፍን ምላሽ ዝህብ ኣተሓሕዛን ከስተማቕሩ የኽእሎም።

ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ናይ ጽገና ጠለባት

ኤለክትሪካዊ መካይን ንከባቢ ዝነቕሓ ውልቀሰባትን ነቶም ኣሰር ካርቦን ንምንካይ ዝጥምቱን ሰባትን ዝያዳ ተፈታዊ ምርጫ ይኾና ኣለዋ። ዝበዝሑ ሰባት ናብ ኤለክትሪክ ተሽከርከርቲ ክቕይሩ ኣብ ዝገብሩሉ ዘለዉ እዋን፡ ምስ ምውናን ዝመጽእ ናይ ጽገና ጠለባት ምርዳእ ኣገዳሲ እዩ።

ኤለክትሪካዊት መኪና ኣብ ምዕቃብ መዓስ ከም እትመጽእ ኣብ ግምት ከተእትዎም ዘለካ ቁልፊ ረቛሒታት፡ ባትሪ እዩ። ዘይከምቲ ኣብ በንዚን ዝምርኮሳ ባህላዊ መካይን፡ ኤለክትሪካዊ መካይን ብዓበይቲ ሊትየም-ኣዮን ባትሪታት ዝሰርሓ እየን። እዞም ባትሪታት ምቹእ ኣፈፃፅማን ነዊሕ ዕድመን ንምርግጋጽ ስሩዕ ፅገና የድልዮም። እቲ ኣፍራዪ ንመከላኸሊ ቻርጅን ምፍሳስን ዝኸውን መምርሒታት ብምኽታል ዕድሚኡ ንኸይከውንን ዕድሚኡ ንምንዋሕን ኣገዳሲ እዩ።

ካልእ ንኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ናይ ጽገና ጠለብ፡ ነቲ ናይ ምዝሓል ስርዓት ኣብ ጽቡቕ ኩነታት ምቕማጥ እዩ። ባትሪን ካልኦት ኣካላትን ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ኣብ እዋን ስራሕ ሙቐት ይፈጥሩ፣ ልዕሊ ዓቐን ሙቐት ንምክልኻል ድማ ብግቡእ ዝሰርሕ ናይ ምዝሓል ስርዓት ኣገዳሲ እዩ። ደረጃ መዝሓሊ ብቐጻሊ ምፍታሽን ግቡእ ዑደት ደም ምርግጋጽን ዝኾነ ይኹን ክህሉ ዝኽእል ጉዳይ ንኸይፍጠር ኣገዳሲ እዩ።

ጽገና ጎማ ካልእ ወሳኒ መዳይ ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ምውናን እዩ። ኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ብዝቐልጠፈ ምቅልጣፈንን ልዑል ቶርኬትን ዝፍለጣ ኮይነን፡ ኣብ ልዕሊ ጎማታት ተወሳኺ ጸቕጢ ከስዕብ ይኽእል። ብቐጻሊ ጸቕጢ ጎማ ምፍታሽ፡ ጎማታት ምዝዋርን ብግቡእ ከም ዝተሰለፉ ምርግጋጽን ኣገዳሲ እዩ። እዚ ድማ ንብቕዓትን ብቕዓትን ናይታ መኪና ዘመሓይሽ ጥራይ ዘይኮነስ ዕድመ ጎማታት እውን ከናውሕ እዩ።

ብዘይካ እዞም ፍሉያት ናይ ጽገና ጠለባት፡ ኤለክትሪካዊ መካይን ምስ ባህላዊ መካይን ገለ ተመሳሳልነት እውን ይካፈላ። ከም መጽረዪ ኣየርን መጽረዪታት ካቢንን ዝኣመሰሉ ፍልትራት ብቐጻሊ ምፍታሽን ምትካእን ኣብ ውሽጢ መኪና ጽቡቕ ጽሬት ኣየር ንምዕቃብ ኣገዳሲ እዩ። ምስ ስሩዕ ለውጢ ዘይቲን ናይ ፍሬኖ መርመራታትን ምሕላው ንሓፈሻዊ ጥዕናን ኣፈፃፅማን እታ ተሽከርካሪት እውን ኣድላዪ እዩ።

ፍሉይ ንኡስ ርእሲ 1: ተራ ቅብኣት ኣብ ኤሌክትሪክ መካይን

ኣብቲ ወትሩ ዝምዕብል ዘሎ ዓለም ቴክኖሎጂ መካይን፡ ኤለክትሪካዊ መካይን ከም ጸወታ ዝቕይር ኮይነን ተቐልቂለን ኣለዋ። እዘን ብኤሌክትሪክ ዝሰርሓ ተሽከርከርቲ፡ ብሰንኪ ንከባቢ ዝምችኣ ባህርያተንን ምምሕያሽ ብቕዓት ነዳዲን ተፈታውነት ረኺበን። ይኹን እምበር፡ ኣፈጻጽማን ነዊሕ ዕድመን ናይ ኤሌክትሪክ መካይን - ቅብኣት - ኣብ ምዕባይ ዓቢ ተራ ዝጻወት ወሳኒ ባእታ ኣሎ።

ቅብኣት ኣብ መንጎ ዝንቀሳቐሱ ክፍልታት ምትፍናን ንምንካይ ዝተዳለዉ ንጥረ ነገራት እዮም፣ በዚ ድማ ምብስባስን ምብስባስን የጉድል። ኣብ ጉዳይ ኤለክትሪካዊ መካይን ስሉጥ ስርሒት ንምርግጋጽን ብቕዓት ዝለዓለ ደረጃ ንምብጻሕን ኣዝዮም ኣገደስቲ እዮም። ብፍላይ ድማ ፍጥነት ዘለወን ኤለክትሪካዊ መካይን ኤሌክትሪክ ዘለወን ተሽከርከርቲ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ኣካላት ከም ሞተራት፡ በርሪንግን ማርሻቤዲን ብምጽጋዕ፡ ብዘይ ገለ ጸገም ንምስራሕ። ቅብኣት ነዞም ባእታታት ወሳኒ መከላኸሊ ይህቡ፣ እዚ ድማ ኣብ ዝለዓለ ደረጃ ኣፈጻጽማ ንኽሰርሑ የኽእሎም።

ሓደ ቁልፊ መዳይ ቅብኣት መተካእታ ከም ዘይብሉ ዘረጋግጹሉ ኣብቲ ኤሌክትሪካዊ ሞተር እዩ። እዞም ሞተራት ልቢ ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ኮይኖም፡ ጸዓት ኤሌክትሪክ ናብ መካኒካዊ ጸዓት ዝቕይር እዩ። ፍጥነት ዘለዎ ብቕዓት ንምርካብ፡ እቲ ኤሌክትሪካዊ ሞተር ብፍሉይ ልዑል ፍጥነት ምዝዋር ይሰርሕ። ብፍላይ ንኤሌክትሪካዊ ሞተራት ዝተቐረጹ ቅብኣታት ኣብ ምንካይ ምትሕንፋጽን ሙቐትን ወሳኒ ተራ ይጻወቱ፣ በዚ ድማ ንብቕዓት ምምሕያሽ ይገብሩ።

ካብዚ ብተወሳኺ ቅብኣታት ንሓፈሻዊ ውሕስነት ጸዓት ናይ ኤሌክትሪክ መካይን እውን ኣበርክቶ ይገብሩ። ምትፍናን ብምንካይ ኣብ መስርሕ ምቕያር ውሑድ ጸዓት የረጋግጹ፣ እዚ ድማ ምምሕያሽ ዕድመ ባትሪን ምውሳኽ ደረጃን የስዕብ። እዚ ብፍላይ ንዝለዓለ ፍጥነት ዘለወን ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ኣገዳሲ እዩ፣ ኣብዚ ነፍሲ ወከፍ ቁሩብ ዕቀባ ጸዓት ዝለዓለ ኣፈጻጽማ ንምርካብ ኣገዳሲ እዩ።

ብዘይካ እቲ ኤለክትሪካዊ ሞተር፡ ቅብኣት’ውን ኣብ ኤሌክትሪካዊ መካይን ኣፈጻጽማ ካልኦት ኣካላት ኣብ ምዕባይ ወሳኒ ተራ ኣለዎም። ንኣብነት በርሪንግ ምትሕንፋጽ ንምንካይን ስሉጥ ምዝውዋር ንምርግጋጽን ውጽኢታዊ ምልካይ የድልዮ። ብተመሳሳሊ ማርሻቤዲታት ኣብ ኤለክትሪካዊ መካይን ውሑድ እኳ እንተኾነ፡ ካብ መጠን ንላዕሊ ካብ መጠን ንላዕሊ ንኸይለብስን ምቹእ ተግባር ንኽቕጽልን ገና ቅብኣት የድልዮም።

ምምራጽ ቅኑዕ ቅብኣት፡ ንዝግባእ ንምስራሕ ኤለክትሪካዊ መካይን ወሳኒ ምዃኑ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ልዑል ምርግጋእ ተርማልን ትሑት ምልክዕነትን ዘለዎም ቅብኣታት ነቲ በዘን ተሽከርከርቲ ዘጋጥሞም ፍጥነትን ሙቐትን ክጻወሩ ይምረጹ። ብተወሳኺ፡ ንከባቢ ዝምችኡ ቅብኣታት ህቡብነት ይረኽቡ ኣለዉ፡ እዚ ድማ ምስቲ ንከባቢ ዝነቅሕ ባህሪ ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ተሰማሚዑ ይርከብ።

ፍሉይ ንኡስ ርእሲ 2: ናይ ፅገና ፍልልይ ኣብ መንጎ ናይ ኤሌክትሪክን ናይ በንዚንን መካይን

ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ብኤሌክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ብሰንኪ ብዙሕ ረብሓታተን ርኡይ ተፈታውነት ረኺበን እየን፣ እዚ ድማ ኣብ ምንካይ ልቀት ካርቦን ኣብ ምንካይ ዘበርከትኦ ኣበርክቶን ኣብ ነዊሕ እዋን ዋጋ ምውሳንን ሓዊሱ። ይኹን እምበር፡ ኣብ ጽገና ምስ ዚርከብ፡ ብኤሌክትሪክ ዚሰርሓ መካይን ካብተን ብበንዚን ዚሰርሓ መዛኑአን ይፍላያ እየን። ነዚ ናይ ጽገና ፍልልያት ምርዳእ፡ ወነንቲ ምቹእ ኣፈጻጽማን ነዊሕ ዕድመ ተሽከርከርቶምን ንምርግጋጽ ኣገዳሲ እዩ።

ሓደ ካብቲ ቀንዲ ፍልልያት ኣብ መንጎ ናይ ኤሌክትሪክን ናይ በንዚንን መካይን ኣብ ፓወርትረይን እዩ ዝርከብ። ኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ብዝለዓለ ዓቕሚ ዘለወን ባትሪታት ዝሰርሓ ኮይነን፡ ናይ በንዚን መካይን ግን ኣብ ውሽጣዊ ናይ ምንዳድ ሞተር እየን ዝምርኮሳ። እዚ መሰረታዊ ፍልልይ ንናይ ክልቲኡ ዓይነት ተሽከርከርቲ ናይ ጽገና ጠለባት ይጸልዎ። ኣብ ናይ ኤሌክትሪክ መኪና፡ እቲ ባትሪ ፓክ ብቐጻሊ ክትትልን ክዕቀብን ዘለዎ ወሳኒ ኣካል እዩ። ንመምርሒ ጽገና ባትሪ ናይቲ ኣፍራዪ ክትክተል ይምከር፣ እዚ ድማ በብእዋኑ ዝግበር መርመራታት፣ ሶፍትዌር ምዕባለታትን ባትሪ መቀየሪን ከጠቓልል ይኽእል።

ካልእ ወሳኒ መዳይ ጽገና መካይን ኤሌክትሪክ ንመሰረተ ልምዓት ቻርጅ ምግባር እዩ። ዘይከምቲ ኣብ ዝኾነ መዐደሊ ነዳዲ ክምለሳ ዝኽእላ ናይ በንዚን መካይን፡ ኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ናብ ቻርጅ ዝኣትዋ መዐደሊ ነዳዲ ምእታው የድልየን እዩ። ወነንቲ ኣብ ገዛ ወይ ብመገዲ መርበብ ናይ ህዝባዊ ቻርጅ ጣብያታት ምቹእ ኣገልግሎት ንኽረኽቡ ምርግጋፅ የድልዮም። ዝኾነ ይኹን ጉድኣት ወይ ምብስባስ ንዝህልወካ ናይ ቻርጅ ገመዳትን መተሓላለፍቲን ብቐጻሊ ምፍታሽ ዝኾነ ይኹን ክኸውን ዝኽእል ናይ ቻርጅ ጸገማት ንምክልኻል እውን ኣገዳሲ እዩ።

ካብዚ ብተወሳኺ ኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ምስ ናይ በንዚን መካይን ክነፃፀራ እንከለዋ ዝወሓደ ምንቅስቓስ ዘለወን ክፍልታት ኣለወን፣ እዚ ድማ ናብ ምጉዳል ድሌት ጽገና ይመርሓ። እዚ ብልጫ እዚ ብቐንዱ ብሰንኪ ብዙሓት ዝንቀሳቐሱ ኣካላት ዘለዎ ውሽጣዊ ናይ ምንዳድ ሞተር ዘይምህላዉ እዩ። ንኽሕልዋ ውሑድ ክፍልታት ምስ ዝህሉ፡ ብሓፈሻኡ ዝንእስ ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ዝወሓደ ኣገልግሎት ዝሓትትን ናይ መካኒካዊ ውድቀት ዕድል ዝወሓደን እዩ።

ይኹን እምበር፡ ኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን፡ ምቹእ ኣፈጻጽመን ንምርግጋጽ ገና ስሩዕ ጽገና ከም ዝደልያ ምፍላጥ ወሳኒ እዩ። እዚ ድማ ስሩዕ ምፍታሽ ናይቲ ፍሬኖ ስርዓት፣ ጎማታትን ናይ ስንብራት ክፍልታትን የጠቓልል። ብተወሳኺ፡ ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ናይ ምዝሓልን ምውዓይን ስርዓታት ኣብ ጽቡቕ ኩነታት ምቕማጥ፡ ንኣፈጻጽማ ባትሪ ንምዕቃብ ኣገዳሲ እዩ። ቅድሚ ዓበይቲ ፀገማት ምዃኖም ዝኾነ ይኹን ክህልዉ ዝኽእሉ ጉዳያት ንምልላይ ዝምከር ናይ ፅገና መደብ ምኽታል ወሳኒ እዩ።

መደምደምታ

ናይ ኤሌክትሪክ መኪና ሞተር ቅልል ዝበለ፡ ብቕዓት፡ ምሕዳስ ፍሬኖ፡ ከምኡ’ውን ዝድነቕ ብቕዓት የቕርቡ። ኣብ ቴክኖሎጂ ኤለክትሪካዊ ተሽከርከርቲ ምዕባለታት ምስ ዝስራሕ፡ ዝያዳ መሃዝቲ ባህርያትን ዝተመሓየሸ ኣፈጻጽማን ክንጽበ ንኽእል ኢና። ግቡእ ጽገና ባትሪ፡ ምሕላው መዝሓሊ፡ ምጽጋን ጎማ፡ ከምኡ’ውን ስሩዕ መርመራታት ንወነንቲ ኤሌክትሪክ መካይን መካይኖም ብዘይ ገለ ጸገም ንኽሰርሓ ኣገዳሲ እዩ። ቅብኣት ንብቕዓትን ብቕዓትን ነዊሕ ዕድመ ኤለክትሪካዊ መካይንን ብፍላይ ድማ ፍጥነት ዘለወን መካይን ኣብ ምዕባይ ኣገዳሲ ተራ ይጻወቱ። እዘን ተሽከርከርቲ ብኸቢድ ኣብ ቅብኣት ተጸጊዐን ምትፍናን ንምንካይ፡ ምብስባስ ንምንካይን ምቕያር ጸዓት ንምምሕያሽን ይጽግዓካ። ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ምሕላው ካብ ናይ በንዚን መካይን ኣዝዩ ይፍለ፣ ስሩዕ ምጽጋን ባትሪን ንኤሌክትሪካዊ መካይን ዝኸውን ናይ ምምላእ ትሕተ ቅርፂ ምርካብን እዩ። ፍሉይ ናይ ጽገና ጠለባት ናይተን ፍጥነት ዘለወን ናይ ኤሌክትሪክ መካይን ምርዳእ ንወነንቲ ወሳኒ እዩ።